İçindekiler:
- Hafif alerjik reaksiyonlarda ilk yardım adımları
- 1. Tetikleyicileri belirleyin ve bunlardan kaçının
- 2. Mevcut ilaçları kullanmak
- Anafilaktik reaksiyonlar için ilk yardım
- Epinefrin (EpiPen) nasıl kullanılır
- Kalp-akciğer resüsitasyonu (CPR) nasıl yapılır
Toz, polen, yiyecek veya diğer doğası gereği zararsız tetikleyiciler çeşitli alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Yalnızca hafif semptomlar gösterebilen alerji hastaları vardır, ancak ilk yardım gerektiren şiddetli reaksiyonu olan kişiler de vardır.
Alerjiler, bağışıklık sistemi yanlışlıkla zararsız maddeleri bir tehdit olarak algıladığı için ortaya çıkar. Bağışıklık sistemi daha sonra muazzam bir kendini savunma ölçeği sunar ve sonuç olarak alerjik bir reaksiyon yaratır. İlk yardım önlemleri, alerjik reaksiyonları hafifletmek, hatta bazı durumlarda hayat kurtarmak için faydalı olabilir.
Hafif alerjik reaksiyonlarda ilk yardım adımları
Alerjinin en yaygın semptomları ciltte kaşıntı, sulanma ve hapşırmadır. Bununla birlikte, bazı durumlarda, alerjik reaksiyon o kadar şiddetli olabilir ki, yaşamı tehdit eden anafilaktik şoka dönüşebilir.
Bazen şiddetli alerjisi olan kişiler bile hemen şiddetli semptomlar göstermez. Burun tıkanıklığından solunum yolunun şişmesine bağlı nefes darlığına kadar alerjik reaksiyonlar kademeli olarak ortaya çıkabilir.
Hafif bir reaksiyon tehlikeli bir reaksiyona dönüşmeden önce, siz veya çevrenizdekiler alerji yaşarsanız atılabilecek adımlar şunlardır.
1. Tetikleyicileri belirleyin ve bunlardan kaçının
Alerji semptomları ortaya çıktığında, onlara neyin sebep olduğunu hemen bulun. Bu ilk yardım adımı çok önemlidir çünkü kaynaklarını bilmiyorsanız alerjenlerden (alerjenlerden) tamamen kaçınamazsınız.
Alerjenler toz, sıcaklık değişiklikleri ve hatta yediğiniz yiyecekler şeklinde görünebilir. Tetik, soluduğunuz bir şeyse, derhal bölgeden uzaklaşın ve iyi hava sirkülasyonu olan başka bir yere gidin.
Nedenin yiyecek olduğundan şüpheleniyorsanız, alerjileri tetikleyen yiyecekleri yemeyi bırakın ve vücudunuzun nasıl tepki verdiğini gözlemleyin. Bazı insanlarda, bir gıda alerjisinin çok şiddetli bir reaksiyonu olabilir.
2. Mevcut ilaçları kullanmak
Hafif alerjik reaksiyonlar genellikle kendi başlarına veya reçetesiz veya reçeteli alerji ilaçlarının kullanılmasıyla iyileşir. Alerji ilaçları doğrudan alınabilir, cilde uygulanabilir, göze damlatılabilir ve diğerleri.
Ağızdan alınan ilaçların çoğu, kaşıntı, burun tıkanıklığı veya dudakların şişmesi gibi yaygın alerji semptomlarına karşı etkilidir. Aşağıdaki ilaç türleri sıklıkla tüketilmektedir.
- Antihistaminikler: Klorfeniramin, setirizin, loratadin ve difenhidramin.
- Kortikosteroidler: Prednizolon ve metilprednizolon.
- Dekonjestanlar: Psödoefedrin.
- Aynı anda birkaç alerji ilacı sınıfının kombinasyonu.
Alerjenler ayrıca sıklıkla çarpmalar, kabarcıklar, renk değişimi ve benzerleri şeklinde cilt reaksiyonlarına neden olur. Alerjik cilt reaksiyonları için ilk yardım genellikle topikal (topikal) kortikosteroid ilaçları içerir, örneğin:
- Betametazon,
- Desonide,
- Hidrokortizon veya
- Mometasone.
Bir alerji tetikleyicisi gözleri etkilediğinde, yaygın semptomlar kaşıntılı, kırmızı ve sulu gözleri içerir. Bu semptomları şu şekilde damlalarla giderebilirsiniz:
- Antihistaminikler: Ketotifen, olopatadin, feniramin ve nafazolin.
- Kortikosteroidler: Florometolon, loteprednol, prednizolon.
- Mast hücresi stabilizatörü: Cromolyn, lodoxamide, nedocromil .
Ağızdan alınan ilaçlar, topikal ilaçlar ve göz damlalarına ek olarak, alerji hastalarının bazen burun spreylerine de ihtiyacı vardır. Bu ilaç burun tıkanıklığını, burun akıntısını, hapşırma ve kaşıntıyı gidermede etkilidir.
Alerjisi olanlar için burun spreyleri genellikle ilaç içerir:
- Antihistaminikler: Azelastin, olopatadin.
- Kortikosteroidler: Budesonid, flutikazon furoat / propiyonat, mometazon.
- Dekonjestanlar: Oksimetazolin, tetrahidrozolin.
Genel olarak, eczanelerde satılan alerji ilaçlarına, alerjik bir reaksiyon meydana geldiğinde ilk yardım olarak güvenilebilir. Yine de, ilaç ambalajında listelenen önerilen kullanıma uymanız ve onu aşırı kullanmamanız gerekir.
Alerji ilaçları, genel olarak bir takım yan etkileri olan ilaçlardan farklı değildir. İlaçların gelişigüzel kullanımı yan etki riskini artırabilir ve mevcut semptomları kötüleştirebilir.
Herhangi bir alerji ilacı kullanmadan önce doktorunuza danışmalısınız. Alerjik reaksiyon kötüleşirse veya endişe verici bir etkiye sahipseniz ilacınızı değiştirmeniz gerekebilir, ancak bunun doktorunuzun talimatlarına göre olduğundan emin olun.
Anafilaktik reaksiyonlar için ilk yardım
Bazı alerji hastaları, anafilaktik şok olarak bilinen şiddetli reaksiyon riski altındadır. Bu nadir reaksiyon, hava yolu daralmasına ve kan basıncında hızlı bir şekilde tedavi edilmezse daha da kötüleşecek şiddetli bir düşüşe neden olur.
Anafilaksi, epinefrin enjeksiyonları ile tedavi edilir. Bu ilaçlar, bağışıklık sisteminin neden olduğu şiddetli reaksiyonları tersine çevirerek çalışır, böylece solunum, kan basıncı ve etkilenen diğer vücut sistemleri normal işleyişine dönebilir.
Bununla birlikte, epinefrin enjeksiyonları yalnızca şiddetli bir alerjik reaksiyon olduğunda ilk yardım olarak kullanılır. Bu reaksiyonlar önümüzdeki birkaç saat içinde tekrar ortaya çıkabilir, bu nedenle hastanın hala tıbbi müdahaleye ihtiyacı vardır.
Anafilaktik şok yaşayan biriyle birlikteyseniz, işte atmanız gereken adımlar.
- Derhal ambulansı veya en yakın hastanenin acil numarasını arayın.
- Hastaya epinefrin enjeksiyonu yapıp yapmadığını sorun. Hasta kendi kendine enjeksiyon yapamıyorsa, uyluğa enjekte etmesine yardımcı olun.
- Hastayı sırtüstü yatırın.
- Giysinin sıkı kısmını gevşetin, ardından hastanın vücudunu verilen battaniye veya bezle örtün.
- Hasta kusarsa veya ağzından kan gelirse, boğulmayı önlemek için vücut pozisyonunu yana bakacak şekilde değiştirin.
- Onu boğabilecek herhangi bir içecek veya sıvı vermeyin.
- Hasta nefes alamıyor veya hareket edemiyorsa, derhal kardiyopulmoner resüsitasyonu (CPR) başlatın. Adımlar daha ayrıntılı açıklanacaktır.
- Hastanın durumu normale dönmeye başladıysa, semptomlara dikkat edin. Anafilaktik şok birkaç saat içinde tekrarlayabilir.
Siz veya bir yakınınızın anafilaktik reaksiyonu varsa, semptomların düzelmesini beklemeyin. Derhal ilk yardımı yapın çünkü çok şiddetli bir alerjik reaksiyon yarım saat içinde ölüme neden olabilir.
Epinefrin (EpiPen) nasıl kullanılır
Epinefrin, hızlı etkili bir acil alerji ilacıdır ve özellikle anafilaksi riski taşıyan kişiler için önemlidir. Anafilaksi ölümcül olabileceğinden, bu ilacı şiddetli alerjik reaksiyon başlar başlamaz almalısınız.
Epinefrin enjeksiyonu kullanmadan önce, uçtaki mavi güvenlik mührünü kontrol edin. Contanın kaldırılmadığından ve şırınganın kolayca hareket ettirilebildiğinden emin olun. Her iki bileşen de sorunluysa enjeksiyonu kullanmayın.
İlacın optimal bir etkiye sahip olması için, ilacı kendiniz ve başkaları için nasıl kullanacağınızı da bilmeniz gerekir. İşte epinefrini (EpiPen) nasıl kullanacağınız.
- Şırıngayı taşıma tüpünden dikkatlice çıkarın.
- Şırıngayı turuncu ucu aşağıda olacak şekilde baskın elinizde tutun. Parmağınızın şırınganın ucuna çok yakın olmadığından emin olun.
- Mavi güvenlik mührünü çıkarmak için diğer elinizi kullanın. Yukarı çekin ve bükmeyin veya bükmeyin.
- Turuncu ucu uyluğun ortasına enjekte edin. Bir "klik" sesi duyana kadar itin. Bu, epinefrinin vücudunuza girdiği anlamına gelir.
- Şırıngayı en az üç saniye tutun, ardından geri çekin.
- Enjeksiyon cildini on saniye boyunca nazikçe ovalayın.
- En yakın hastanenin ambulansı veya acil durum numarasını arayın.
Kalp-akciğer resüsitasyonu (CPR) nasıl yapılır
CPR, şiddetli alerjisi olan bir kişi nefes alamadığında ilk yardımdır. Bu teknik kurtarıcıları tüketecektir, bu nedenle başka biriyle birlikte olduğunuzdan ve tıbbi yardım için bir ambulans çağırdığınızdan emin olun.
Acil bir durumda yapabileceğiniz CPR'nin nasıl yapılacağı aşağıda açıklanmıştır.
- Baskın eliniz sağ elinizse, sol elinizin tabanını hastanın göğsünün ortasına yerleştirin.
- Sağ elinizi sol elinizin üstüne koyun, ardından parmaklarınızı kilitleyin.
- Vücudunuzu omuzlarınız ellerinizin hemen üzerinde olacak şekilde konumlandırın.
- Hastanın göğsünü yaklaşık 5-6 cm derinliğinde sıkıştırmak için vücut ağırlığınızı (sadece kol kuvvetinizi değil) kullanın.
- Basıncı azaltın ve hastanın göğsünün orijinal konumuna dönmesine izin verin.
- Hastanın göğsüne bir dakika içinde 100-120 kez ambulans gelene kadar veya siz bitene kadar basmayı tekrarlayın.
Alerjik reaksiyonlar, kişiden kişiye, basit kaşıntıdan ölümcül anafilaktik şoku tetiklemeye kadar geniş ölçüde değişir. Vücudunuzdaki bir alerjik reaksiyonu, özellikle de şiddetli bir reaksiyon geçirdiyseniz, asla görmezden gelmeyin.
Bazı insanlar için aldıkları ilk yardım adımı yalnızca alerji semptomlarını hafifletmek için yararlı olmakla kalmaz, aynı zamanda hayat kurtarır. Ne tür ileriye dönük adımların atılması gerektiğini daha iyi anlamak için alerji probleminize doktorunuza danışın.