İçindekiler:
- Tanım
- Skleroderma nedir?
- Skleroderma ne kadar yaygındır?
- Tür
- Skleroderma türleri nelerdir?
- 1. Lokal skleroderma
- 2. Sistemik skleroderma
- İşaretler ve semptomlar
- Sklerodermanın belirtileri nelerdir?
- 1. Cilt
- 2. Kan damarları
- 3. Sindirim sistemi
- 4. Nefes
- 5. Kaslar ve kemikler
- 6. Kalp
- Doktora ne zaman gitmeli
- Sebep olmak
- Sklerodermaya ne sebep olur?
- Risk faktörleri
- Bir kişinin skleroderma riskini artırabilecek faktörler nelerdir?
- 1. Yaş
- 2. Cinsiyet
- 3. Vücudun bağışıklık sistemiyle ilgili sorunlar
- 4. Kalıtım
- 5. Çevre
- Teşhis ve tedavi
- Doktorlar sklerodermayı nasıl teşhis eder?
- Skleroderma nasıl tedavi edilir
- Evde yapılan ilaçlar
- Sklerodermaya yardımcı olan bazı yaşam tarzı değişiklikleri veya ev ilaçları nelerdir?
- 1. Rutin fiziksel aktivite
- 2. Sigara içmekten kaçının
- 3. Sağlıklı bir diyet uygulayın
- 4. Kendinizi soğuk havadan koruyun
Tanım
Skleroderma nedir?
Skleroderma, cilt ve bağ dokusunun sertleşmesine ve sıkılaşmasına neden olan bir grup nadir hastalığı ifade eden bir terimdir.
Bazı kişilerde bu durum yalnızca cildi ve bağ dokusunu etkiler. Bununla birlikte, bazı durumlarda, bu durum deri dışındaki kan damarları, iç organlar ve sindirim sisteminiz gibi yapıları ve dokuları da etkileyebilir.
Skleroderma, otoimmün bir hastalıktır. Bu, bu hastalığa sahip bir kişinin bağışıklık sisteminin vücudun kendi dokularına saldırmaya başlaması anlamına gelir. Normal koşullar altında bağışıklık sistemi vücudu bakteriyel ve viral enfeksiyonlardan korur.
Bu hastalığın ciddiyeti hastaya göre değişir. Bazı insanlar hafif semptomlar hissediyor, ancak çok azı da oldukça şiddetli semptomlardan şikayetçi değil. Hatta bazı durumlarda bu hastalık, hastanın hayatını tehdit eder.
Şimdiye kadar bu hastalığı tamamen iyileştirebilecek bir tedavi bulunamamıştır. Bununla birlikte, belirli bir tedavi ile, yaşadığınız semptomların üstesinden gelinebilir ve organ hasarı riski azaltılabilir.
Skleroderma ne kadar yaygındır?
Skleroderma, görülme sıklığı ülkeden ülkeye değişmekle birlikte oldukça yaygın bir hastalıktır. Ancak bu hastalığın daha çok koyu tenli kişilerde ortaya çıktığı bildirilmektedir.
Ayrıca kesin nedeni bilinmemekle birlikte bu hastalık kadın hastalarda erkeklere göre 4-9 kat daha yaygındır. Bu hastalığın görülme sıklığı 30 ile 50 yaşları arasındaki kişilerde en yüksektir. 50 yaşın üzerindeki çocuklarda ve yaşlılarda bu hastalığın görülme sıklığı oldukça düşüktür.
Tedavi edilemez olsa da, bu hastalık var olan risk faktörlerinin tanınmasıyla yönetilebilir ve kontrol edilebilir. Bu hastalık hakkında daha fazla bilgi edinmek için bir doktora danışabilirsiniz.
Tür
Skleroderma türleri nelerdir?
Skleroderma, lokal ve sistemik olmak üzere 2 türe ayrılabilen bir hastalıktır. Sistemik türler ayrıca iki alt türe ayrılabilir, yani dağınık (yaymak) ve sınırlı (sınırlı).
1. Lokal skleroderma
Bu tür en yaygın olanıdır. Bu durumda, hasta yalnızca cildin bazı kısımlarında yapısal değişiklikler yaşar. Genelde cilt yapışkan veya lekeli bir dokuya sahip olacaktır.
Bu durum vücudun ana organlarına zarar vermeyeceği gibi özel bir tedaviye gerek kalmadan kendiliğinden düzelebilir veya geçebilir. Bununla birlikte, bazı hastalar ciddi semptomlar yaşar ve ciltte kalıcı izler vardır.
2. Sistemik skleroderma
Bu tipte hastalık sadece cildi değil vücudun diğer organlarını da etkiler. Bu durum 2 alt türe ayrılabilir:
- Dağınık
Bu tip skleroderma, sindirim sistemi, solunum sistemi gibi vücudun birçok bölümünü etkiler ve hatta böbrek yetmezliğine neden olma potansiyeline sahiptir. Bu durum genellikle yaşamı tehdit edebilir ve ciddi işlem gerektirir.
- Sınırlı
Bu durum, her harfin belirli bir hastalığın adını ifade ettiği CREST sendromu olarak da bilinir:
Kalsinoz (ciltte anormal kalsiyum birikimi)
Raynaud fenomeni (vücudun bazı bölgelerine kan akışının azalması)
Özofagus dismotilitesi (yutma güçlüğü)
Sklerodaktili (cilt parmağa sıkılır)
Telangektazi (ciltte kırmızımsı lekeler)
İşaretler ve semptomlar
Sklerodermanın belirtileri nelerdir?
Sklerodermanın belirti ve semptomları kişiden kişiye değişir. Ancak bu hastalık genellikle şiddetine bağlı olarak vücudun hemen hemen tüm bölgelerini etkiler. Vücudun genellikle etkilenen kısımları cilt, kan damarları, sindirim sistemi, boğaz, burun ve sinir sistemidir.
1. Cilt
Bu hastalığı olan bir kişinin cildi aşağıdaki semptomları gösterecektir:
- Cilt daha sıkı hale gelir
- Birkaç parça halinde şişmiş cilt (ödem aşaması)
- Başta parmak eklemleri olmak üzere cildin birçok yerinde sertleşme
- Yüzdeki cilt sıkılaşıyor
- Hiperpigmentasyon ve hipopigmentasyon şeklinde ciltte renk değişikliği
- Kaşıntı
2. Kan damarları
Bu hastalık Raynaud fenomeni ile ilgili kan damarlarını etkilediğinde ortaya çıkan semptomlar aşağıdaki gibidir:
- Parmak uçlarında ülserler
- Kötüleşen ve bazen ampütasyon gerektiren ülserler
- İrin ile bir yara belirdi
- Miyokard enfarktüsünün belirtileri ortaya çıkar
3. Sindirim sistemi
Bu hastalık vücudun sindirim sistemini etkiliyorsa, ortaya çıkan belirti ve semptomlar şunları içerir:
- Mide asidi reflü
- Şişkin
- İnkontinans
- Kabızlık veya ishal
- Yetersiz beslenme
- Demir eksikliği, anemiye neden olur
4. Nefes
Bu hastalık ayrıca aşağıdaki gibi solunum sorunlarına da neden olabilir:
- Progresif nefes darlığı
- Pulmoner arter hipertansiyonuna bağlı göğüs ağrısı
- Kuru öksürük
5. Kaslar ve kemikler
Bu hastalıkta ortaya çıkan semptomlar, özellikle sistemik skleroderma:
- Kas ağrısı
- Eklemler sertleşiyor
- Belirtiler ortaya çıkıyor Karpal tünel Sendromu
- Zayıflamış kaslar
6. Kalp
Kalbiniz bu hastalıktan etkilenirse aşağıdaki belirtileri de hissedebilirsiniz:
- Miyokardiyal fibroz veya konjestif kalp yetmezliğine bağlı dispne
- Çarpıntı, hızlı kalp atış hızı
- Aritmi, düzensiz kalp atışı ritmi
Ortaya çıkabilecek diğer belirtiler şunlardır:
- Yüksek tansiyon veya hipertansiyon
- Böbrek krizi
- Erektil disfonksiyon
- Vajinal fibroz
- Baş ağrısı
- İştah azalması
- Şiddetli kilo kaybı
Yine de yukarıda listelenmeyen bazı semptomlar olabilir. Belirtiler hakkında sorularınız varsa, doktorunuza danışın.
Doktora ne zaman gitmeli
Yukarıda listelenen herhangi bir belirti veya semptomunuz varsa veya herhangi bir sorunuz varsa, lütfen doktorunuza danışın.
Her hastanın vücudu değişen belirti ve semptomlar gösterir. En uygun tedaviyi almak ve sağlık durumunuza göre belirtilerinizi daima doktora veya en yakın sağlık merkezine kontrol ettirin.
Sebep olmak
Sklerodermaya ne sebep olur?
Skleroderma, kesin nedeni bilinmeyen bir hastalıktır. Bununla birlikte, bazı uzmanlar, bu durumun bağışıklık sistemi sorunları, çevresel koşullar ve kalıtım gibi çeşitli faktörlerin bir kombinasyonu nedeniyle ortaya çıktığına inanmaktadır.
Bu hastalık, vücut dokularında aşırı kollajen üretimi ve birikmesi nedeniyle oluşur. Kolajen, cilt dahil insan vücudunda bağ dokuları üreten lifli bir protein ağıdır.
Bu hastalığın ortaya çıkışını etkilediğine inanılan çevresel faktörler şunları içerir:
- Silikaya maruz kalma
- Vinil klorür, trikloretilen, epoksi reçine, benzen, karbon tetraklorür gibi çözücülere maruz kalma
- Radyasyona veya radyoterapiye maruz kalma
Risk faktörleri
Bir kişinin skleroderma riskini artırabilecek faktörler nelerdir?
Skleroderma, yaş grubu ve ırk grubu ne olursa olsun hemen hemen herkeste görülebilen bir otoimmün hastalıktır. Bununla birlikte, bir kişinin bu hastalıktan muzdarip olma riskini artırabilecek birkaç faktör vardır.
Bir veya daha fazla risk faktörüne sahip olmanın, kesinlikle bir hastalıktan muzdarip olacağınız anlamına gelmediğini bilmelisiniz. Kendinizde herhangi bir risk faktörü olmaksızın belirli hastalıklardan muzdarip olmanız mümkündür.
Skleroderma için risk faktörleri şunlardır:
1. Yaş
Bu hastalık her yaştaki bireyde ortaya çıkabilmesine rağmen görülme sıklığı çoğunlukla 30-50 yaş arası hastalarda görülmektedir.
2. Cinsiyet
Kadınsanız, bu hastalıktan muzdarip olma şansınız erkeklerinkinden 4-9 kat daha fazladır.
3. Vücudun bağışıklık sistemiyle ilgili sorunlar
Skleroderma, otoimmün bir hastalıktır. Vakaların yüzde 15 ila 20'sinde, hastalar ayrıca romatoid artrit, lupus veya Sjo¨gren sendromu gibi başka otoimmün hastalıklara da sahiptir.
4. Kalıtım
Genetik bozukluklarla doğan bazı insanlar bu hastalığa daha duyarlı olma eğilimindedir. Bu, bu hastalığın bazı vakalarının neden kalıtsal olduğunu ve yalnızca belirli etnik gruplarda bulunduğunu açıklar.
5. Çevre
Bazı hastalarda, ortaya çıkan semptomlar çalışma ortamındaki virüslere, ilaçlara veya tehlikeli maddelere maruz kalma ile tetiklenebilir.
Teşhis ve tedavi
Açıklanan bilgiler tıbbi tavsiye yerine geçmez. DAİMA doktorunuza danışın.
Doktorlar sklerodermayı nasıl teşhis eder?
Skleroderma, birçok şekilde olabilen otoimmün bir hastalıktır. Ayrıca bu durum aynı anda vücudun birçok farklı bölgesini etkiler. Bu, hastalığın bazen teşhis edilmesinin zor olmasına neden olur.
Teşhis sırasında, doktor kapsamlı bir fizik muayene yapacaktır. Tıbbi geçmişiniz, aile geçmişiniz ve yaşadığınız semptomlar sorulacaktır.
Bundan sonra doktorunuz bir kan testi isteyebilir. Bu testin sonuçları, bağışıklık sistemi tarafından üretilen belirli antikorların kan seviyelerinde bir artış gösterebilir.
Ayrıca doktorunuz vücudunuzdan bir doku örneği de alabilir (biyopsi). Bu numune, herhangi bir anormalliği tespit etmek için bir laboratuvarda incelenecektir.
Doktor ayrıca solunum testleri (akciğer fonksiyon testleri), akciğerlerin BT taramaları, ekokardiyogram ve kalbin elektrokardiyogramını isteyebilir.
Skleroderma nasıl tedavi edilir
Sklerodermanın tedavisi yoktur, ancak semptomları yönetebilirsiniz. Doktorunuz şunları yapmanıza yardımcı olmaya odaklanacaktır:
- NSAID'ler (ibuprofen veya aspirin gibi steroidal olmayan antiinflamatuar ilaçlar). Şişliği ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilirler.
- Bağışıklık tepkisini kontrol etmek için steroidler ve diğer ilaçlar. Bu ilaç kas, eklem veya iç organ problemlerini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Parmaklara kan akışını artıran ilaçlar
- Kan basıncı ilaçları
- Akciğerlerdeki kan damarlarını açan veya dokunun yara izi bırakmasını önleyen ilaçlar
- Mide ekşimesi ilacı
Yardımcı olabilecek diğer şeyler:
- Vücut sağlığını iyileştirmek için egzersiz yapın
- Işık ve lazer tedavisi dahil cilt bakımı
- Fizik Tedavi
- İş terapisi
- Stresle başa çıkmak
- Ağır organ hasarı varsa organ nakli
Evde yapılan ilaçlar
Sklerodermaya yardımcı olan bazı yaşam tarzı değişiklikleri veya ev ilaçları nelerdir?
Skleroderma semptomlarıyla başa çıkmanıza yardımcı olabilecek bazı adımlar şunlardır:
1. Rutin fiziksel aktivite
Egzersiz gibi düzenli fiziksel aktivite, vücudu esnek tutabilir, kan dolaşımını artırabilir ve kas ve eklem sertliğini azaltabilir. Günde en az 30 dakika aktif olmaya çalışın.
2. Sigara içmekten kaçının
Nikotin, kan damarlarının kasılmasına ve Raynaud sendromunu kötüleştirmesine neden olur. Sigara içmek ayrıca kan damarlarının kalıcı olarak daralmasına neden olabilir. Sigarayı bırakmak sizin için zorsa, doktorunuzdan yardım isteyin.
3. Sağlıklı bir diyet uygulayın
Mide ekşimesine veya gaza neden olan gıdalardan kaçının ve gece geç saatte yemek yiyin. Siz uyurken mide asidinin yemek borusuna (mide asidi reflüsü) geri akmasını önlemek için başınızı yatağa kaldırın. Antasitler semptomları azaltmaya yardımcı olabilir.
4. Kendinizi soğuk havadan koruyun
Raynaud sendromunun belirtilerini önlemek için, sıcak eldivenler giyerek kendinizi soğuktan koruyabilirsiniz. Yüzünüzü ve başınızı da kapattığınızdan ve birkaç kat sıcak giysiler giydiğinizden emin olun.
Herhangi bir sorunuz varsa, sizin için en iyi çözümü daha iyi anlamak için doktorunuza danışın.
Hello Health Group, sağlık tavsiyesi, teşhis veya tedavi sağlamaz.