İçindekiler:
- Rahim ağzı kanseri için erken teşhis seçenekleri
- 1. Pap smear incelemesi
- 2. HPV testi
- 3. IVA incelemesi
- Rahim ağzı kanserinin erken teşhisi sonrası takip muayenesi
- 1. Kolposkopi
- 2. Servikal biyopsi
- a. Biyopsi yumruk
- b. Koni biyopsisi (biyopsi konisi)
- 3. Endoservikal küretaj (endoservikal curretage)
- Rahim ağzı kanseri evrelemesi
- 1. Pelvik muayene
- 2. Kan testi
- 3. CT taraması ve MRI taraması
- 4. X ışınları
Rahim ağzı kanseri kadınlarda en sık görülen kanser türlerinden biridir, bu nedenle rahim ağzı kanserinin erken teşhisi önemlidir. Erken teşhis, rahim ağzı kanserinin daha şiddetli bir aşamaya ilerlemesini önleyebilir çünkü tedavi daha erken yapılabilir. Ek olarak, erken teşhis, rahim ağzı kanserinin evresini belirlemek için ileri tetkikler için bir referans olarak da kullanılabilir.
Rahim ağzı kanseri için erken teşhis seçenekleri
Şimdiye kadar rahim ağzı kanserinden ölüm oranı oldukça yüksek. Bunun nedeni, birçok kadının erken teşhis yapmamasıdır, bu nedenle yalnızca ileri bir aşamaya girdiklerinde veya hatta yayıldıklarında rahim ağzı kanseri olduğunu bilirler.
Aslında, daha erken bulunursa, rahim ağzı kanseri tedavisinde başarı şansı çok daha fazla olacaktır. Bu nedenle düzenli olarak rahim ağzı kanseri kontrolleri yaptırmanız önemlidir. Rahim ağzı kanserini erken teşhis etmenin 3 yolu vardır:
1. Pap smear incelemesi
Rahim ağzı kanserini erken tespit etmenin bir yolu, pap smear incelemesi yapmaktır. Bu muayene, cinsel olarak aktif olan veya en az 21 yaş ve üstü kadınlar için şiddetle tavsiye edilir.
Bu test, rahim ve servikste (serviks) anormal hücre büyümesi olasılığını belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu testin sonuçları daha sonra vücudunuz başladığında hücre değişiklikleri veya belirtileri olup olmadığını veya rahim ağzında kanser hücreleri geliştirip geliştirmeyeceğini gösterebilir.
Pap smear muayenesinin sonuçlarına göre doktor, varsa rahim ağzı kanseri için derhal öneride bulunabilir ve tedavi uygulayabilir. Kanser veya kanser öncesi hücrelerin daha kötü büyümesi önlenebilir.
Bu nedenle rahim ağzı kanserini pap smear ile tespit etmek de rahim ağzı kanserinin oluşmasını önlemenin bir yoludur. Düzenli olarak pap smear yapabilirsiniz. Bu test, özellikle 21-65 yaş aralığındaki kadınlar için her üç yılda bir tekrarlanabilir.
Bu arada, 30 yaş ve üstü kadınlar için, diğer rahim ağzı kanserleri için erken teşhis, yani HPV testi ile birleştirildiğinde her 5 yılda bir pap smear testi yaptırabilirsiniz.
2. HPV testi
Deneyebileceğiniz rahim ağzı kanserini tespit etmenin bir başka yolu da HPV DNA incelemesidir. Adından da anlaşılacağı gibi, HPV incelemesi, HPV virüsü ile enfeksiyon olasılığını belirlemek için yapılan bir testtir. Bu muayene rahim ağzından veya rahim ağzından hücreler alınarak ve toplanarak yapılır.
Daha önce de belirtildiği gibi, bu kanseri saptama yöntemini rahim ağzı kanserini önlemek için pap smear ile aynı anda kullanabilirsiniz.
Pap smear test sonuçlarınız anormal ise doktor genellikle HPV'yi kontrol etmenizi önerir. Bu durumda rahim ağzında kanser hücrelerinin varlığını doğrulamak için bir HPV testi yapılır. 30 yaş ve üzeri kadınların da 5 yılda bir bu muayeneyi yaptırmaları tavsiye edilir.
HPV testinin gerçekten de rahim ağzı kanserinin erken teşhisinin bir yolu olduğunu anlamak önemlidir. Sadece bu, bu muayene aslında rahim ağzı kanserine sahip olduğunuzu açıklamıyor.
HPV incelemesi aslında vücutta rahim ağzı kanserine neden olma riski taşıyan HPV virüsünün gelişimini gösterir.
3. IVA incelemesi
IVA testi ayrıca rahim ağzı kanserini erken tespit etmenin bir yoludur ve Endonezya Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı tarafından rahim ağzının durumunu kontrol etmek için tavsiye edilir. IVA, asetik asitle görsel incelemenin kısaltmasıdır.
Pap smear ile karşılaştırıldığında, IVA testi daha ucuz olma eğilimindedir çünkü inceleme ve sonuçlar laboratuvar sonuçlarını beklemek zorunda kalmadan doğrudan işlenir.
Bunun üzerine rahim ağzı kanseri nasıl tespit edilir asetik asit veya yüzde 3-5 düzeyinde sirke kullanılarak yapılır ve daha sonra rahim ağzına sürülür.
Sonuçlar ayrıca rahim ağzı kanserinden şüphelenip şüphelenmediğinizi hemen ortaya çıkaracaktır. Kulağa biraz ürkütücü gelse de aslında acısızdır ve sadece birkaç dakika sürer.
Rahim ağzı dokusunda kanser hücreleri olduğunda, asetik asit verildiğinde yara gibi görünecek, beyaza dönecek ve hatta kanayacaktır. Servikal doku normal iken herhangi bir değişiklik göstermeyecektir.
Bu muayene, hastalığın güçlü ve ucuz bir erken teşhisi olarak kabul edilir. Ek olarak, IVA testi de herhangi bir zamanda yapılabilir.
Rahim ağzı kanserinin erken teşhisi sonrası takip muayenesi
Erken teşhis, gerçekten de rahim ağzı kanseri olasılığını bulmak için en erken adımdır. Tanı rahim ağzı kanserine işaret ettiğinde, doktor bunu doğrulamak için başka testlere devam edebilir.
Başka bir deyişle, bu takip muayenesi, yukarıdaki rahim ağzı kanserinin erken teşhisi için çeşitli yöntemler için eşlik eden bir test olarak yararlıdır. Aşağıdakiler, rahim ağzı kanserinin erken teşhisini gerçekleştirdikten sonraki bazı takip muayeneleridir.
1. Kolposkopi
Kolposkopi, genellikle vücuttaki rahim ağzı kanseri hücrelerinin gelişimini doğrulamak için yapılan ileri aşamada rahim ağzı kanserini tespit etmenin bir yoludur. Bu test genellikle erken rahim ağzı kanserini tespit ettikten veya vücutta rahim ağzı kanseri belirtileri bulduktan sonra yapılır.
Kolposkopi ile rahim ağzı kanserini tespit etmek, pap smear'dan çok farklı değildir. Bacaklarınızı geniş açarak (üst üste binerek) uzanmanız istenecektir.
Daha sonra doktor, rahim ağzını kolayca görebilmeniz için geçişi açıp genişletmeye yardımcı olmak için vajinaya spekulum adı verilen bir cihaz yerleştirir.
Ayrıca, rahim ağzının durumunu kontrol etmek için bir kolposkop cihazı kullanılır. Bu cihaz vajinaya yerleştirilmeyecek, vücut dışında kalacaktır.
Kolposkop, doktorun serviksin (serviks) yüzeyini net bir şekilde görmesini sağlayan bir büyüteçle donatılmıştır. Doktorunuz tarafından servikal bölgenize sirke benzeri zayıf bir asetik asit solüsyonu uygulanacaktır.
Bu, rahim ağzındaki anormal bölgede değişikliklerin meydana gelmesi içindir. Böylece rahim ağzı kanseri hücresi gelişme olasılığı daha kolay tespit edilebilir. Anormal görülen doku laboratuvarda alınır ve incelenir.
Menstrüasyon sırasında pap smear veya kolposkopi önerilmez. Sadece bu şekilde rahim ağzı kanserini tespit etmek oldukça güvenlidir ve hamilelik sırasında yapılması uygundur.
2. Servikal biyopsi
Rahim ağzı kanserinin tespiti, rahim ağzı biyopsisi yoluyla da yapılabilir. Bu muayene aynı zamanda rahim ağzındaki kanser hücrelerinin varlığını doğrulamayı da amaçlamaktadır. Bu, bu şekilde rahim ağzı kanserinin varlığını öğrenebileceğiniz anlamına gelir.
Genellikle biyopsi uzun sürmez. Biyopsi yapmanın eksizyon ve kesi olmak üzere iki yolu vardır. Eksizyonel biyopsi, vücutta büyüyen topakları çıkarmak için bir prosedürdür.
Bir insizyonel biyopsi, daha çok bir hastalık olarak gelişme potansiyeline sahip doku örneklerini almayı amaçlamaktadır. Bu durumda ileri evrede rahim ağzı kanserini tespit etmenin bir yolu olarak kullanılan biyopsi, kesi biyopsisidir. Bu muayene, rahim ağzı prekanserinin ve rahim ağzı kanserinin varlığını belirlemek için yapılır.
Servikal biyopsi işlemi aşağıdakiler dahil 3 şekilde yapılabilir.
a. Biyopsi yumruk
Rahim ağzı kanserini tespit etmenin bir yolu olarak biyopsi türü biyopsidir. yumruk, servikste küçük bir delik açılarak yapılır. Delik açılması, rahim ağzı dokusunun çıkarılabilmesi için tasarlanmıştır.
Bu işlem forseps biyopsisi adı verilen özel bir aletle yapılır. Bu yöntemle servikal doku örneklemesi rahim ağzının birkaç farklı bölgesinde yapılabilir. Doku toplama yeri, anormal görünen servikal hücrelerin tahminine bağlı olacaktır.
b. Koni biyopsisi (biyopsi konisi)
Rahim ağzı kanserini tespit etmenin bir başka yolu da koni biyopsi prosedüründen geçmektir. Bu tür biyopsi, rahim ağzından koni şeklinde bir doku örneği almayı amaçlamaktadır. Konizasyon olarak da bilinen bu prosedür genellikle neşter veya lazer kullanılarak gerçekleştirilir.
Bu koni biyopsisinde alınan doku örnekleri genellikle büyük parçalardır. Bu prosedürde rahim ağzının dışından (ekzoserviks) içeriye (endoserviks) koni şeklinde bir doku alınır.
Ancak çıkarılan doku genellikle rahim ağzının dış bölgesi ile rahim ağzının iç bölgesi arasındaki sınırdadır. Bunun nedeni, kanser öncesi hücreler veya rahim ağzı kanseri hücrelerinin genellikle bu bölgeden kaynaklanmasıdır.
Bir koni biyopsisi, kanser öncesi hücre büyümelerini ve çok erken rahim ağzı kanseri hücrelerini ortadan kaldırmak için bir tedavi adımı olarak da yapılabilir.
3. Endoservikal küretaj (endoservikal curretage)
Endoservikal küretaj, rahim ağzı kanserini tespit etmek için yapılabilecek başka bir yoldur. Bu yöntem rahim ağzındaki (endoserviks) kanaldan hücrelerin alınmasıdır. Endoserviks, rahim (rahim) ile vajina arasındaki kısmı içeren bir alandır.
Önceki iki tip servikal biyopsinin aksine, endoservikal küretaj, küret adı verilen bir cihaz kullanılarak gerçekleştirilir. Küret aletinin ucunda küçük bir kaşık veya çengel bulunur.
Küret cihazı daha sonra daha fazla inceleme için serviksin iç astarını kazımak için kullanılır.
Rahim ağzı kanseri evrelemesi
Size rahim ağzı kanseri teşhisi konduysa, rahim ağzı kanserinin evresini kontrol etmeniz gerekir. Nedeni, rahim ağzı kanseri ilaçlarının kullanımının yanı sıra bu rahatsızlıklara yönelik kemoterapi, radyoterapi ve cerrahi gibi tedavilerin farklı olabilmesidir. Evet, bu yaşadığınız rahim ağzı kanserinin aşamasına bağlıdır.
Rahim ağzı kanserinin evresini tespit etmek için yapabileceğiniz yollardan bazıları aşağıdaki gibidir.
1. Pelvik muayene
Rahim ağzı kanseri evresinin tespiti için yapılan muayene öncelikle hastaya anestezi verilerek yapılır. Lokal anestezi altındayken mideniz, vajinanız, rektumunuz ve mesaneniz kanser hücreleri açısından kontrol edilecektir.
2. Kan testi
Bu test, kanser hücrelerinin karaciğere, böbreklere ve omuriliğe ulaşıp ulaşmadığını belirlemek için yapılır.
3. CT taraması ve MRI taraması
Hem BT taraması hem de MRI taraması, her ikisi de rahim ağzı kanserinin evresini saptamanın bir yolu olarak yapılabilir. Bu muayene ile doktorların kanser hücrelerinin hastanın vücudunda geniş çapta yayılıp yayılmadığını tespit etmesi daha kolaydır.
4. X ışınları
BT taramalarından ve MRI'dan pek farklı olmayan X-ışınlarının amacı, rahim ağzı kanseri hücrelerinin akciğerlere yayılıp yayılmadığını kontrol etmek için yapılır.